GODŁO PAŃSTWOWE Z OKRESU MIĘDZYWOJENNEGO (być może z dawnego budynku szkolnego) - przypuszczalnie zerwane przez Niemców podczas II wojny światowej i porzucone w rowie opodal dawnych dworskich czworaków (dziś stoi tam remiza strażacka). Odnalezione w l. 70. XX w., podczas oczyszczania kanału, przez mieszkającego tymczasowo w czworakach STEFANA KAPUSTĘ (1923 – 2001). Ponieważ Orzeł Biały miał koronę, znalazca, z obawy przed rządzącymi wówczas komunistami, ukrył godło w szopie, a potem zabrał do nowo wybudowanego domu i schował na strychu. Kiedy w szkole, na przełomie XX i XXI w., podjęto akcję zbierania zabytkowych przedmiotów, godło zostało ofiarowane przez uczniów, wnuków Stefana Kapusty: RENATĘ, ANNĘ i DARIUSZA OŻOGÓW.

 

TABLICA Pocztowej Kasy Oszczędności z okresu międzywojennego, zdjęta z dawnego budynku poczty. Dar nauczycielki w miejscowej szkole, p. BARBARY STRZEBOŃSKIEJ.

 

TABLICZKA – dowód ubezpieczenia domu od pożaru, gwarantowała niezawodną i szybką pomoc straży pożarnej. Lata 20. XX w.

 

TRAGACZ („TRAGAC”) – sprzęt do przewożenia ciężkich i dużych przedmiotów, dzieło miejscowej „złotej rączki”, p. STEFANA KARSKIEGO (1906 - 2002), ojca ofiarodawczyni. Poł. XX w. Dar nauczycielki w miejscowej szkole, p. MARII POLAŃSKIEJ.

 

PIELNIK –  sprzęt rolniczy, używany do niszczenia chwastów i spulchniania gleby między rzędami roślin uprawnych (być może wyrób miejscowej Fabryki Maszyn Rolniczych, założonej przez Józefa Nowina Konopkę i istniejącej w II poł. XIX w.). Dar MAGDALENY FILIPCZYK.

 

SIEWNIK – sprzęt rolniczy, bardzo pomysłowa robota, wykonany przez domorosłego majstra, z wykorzystaniem naturalnych materiałów (uchwyty z korzeni). I poł. XX w. (?).

ZYDEL – stołek własnej roboty na trzech nóżkach, z wydrążonym siedzeniem. I poł. XX w.

 

GARNKI – naczynia ceramiczne, z gliny wypalonej, barwionej i szkliwionej, czasem zdobionej geometrycznym szlaczkiem. Na szczególną uwagę zasługuje zdrutowany praktyczny garnczek (tzw. „capla” lub „capelka”) na kwaśne mleko, do zbierania borówek itp.             I połowa XX w. Brązowy, prosty garnek o grubych ściankach – dar PAULINY WÓJTOWICZ.

 

NOCNIK DZIECIĘCY – w epoce, gdy nie było na wsi łazienek, a wychodek znajdował się na dworze, nocniki były niezbędne, szczególnie dla małych dzieci. Połowa XX w.

 

NIECKI – drewniane, niezbędne dawniej naczynia w gospodarstwie domowym. Służyły do mieszania ciasta itp. Poł. XX w. Dar m.in. PAULINY WÓJTOWICZ, KATARZYNY PANEK.

 

WAGA  -  do ważenia ciężkich rzeczy, oparta na systemie wagi rzymskiej, czyli bezmianie (ciężarek przesuwany wzdłuż wycechowanego ramienia z podziałką) oraz kombinacji dźwigni nierównoramiennych, dzięki czemu ciężar odważników może być 10 do 100 razy mniejszy niż ważonego przedmiotu. Dar Szymona Romka.

 

RADIO LAMPOWE – wynalazek Włocha Marconiego z końca XIX w., pierwszą rozgłośnię radiową uruchomiono w USA w 1920 r. i równocześnie zaczęto produkować radioodbiorniki, Polskie Radio rozpoczęło nadawanie w 1926 r. Przed II wojną światową radioodbiornik był wielką rzadkością na wsi. Na wystawie: przedwojenny aparat niemiecki marki „Undine” oraz polskie radio (wraz z gramofonem) marki  „Menuet” z l. 50/60. XX w.

 

STOŁEK – prymitywne siedzisko domowej roboty, dawniej pospolity. Poł. XX w.

 

NACZYNIA METALOWE – upowszechniły się na wsi dopiero w II poł. XX w. Na wystawie: IMBRYK (sagan, czajnik do gotowania wody – dar MARII NIEDBAŁY), IMBRYCZEK do parzenia herbaty, DZBAN na wodę lub mleko, DZBANEK do gotowania wody.

 

 

TARA – pralka ręczna z falistej blachy ocynkowanej. Model starszy z przełomu XIX/XX w. (w drewnianej ramie – dar PAULINY WÓJTOWICZ), model młodszy – poł. XX w.

 

 FLASZKI – przed epoką zakrętek butelki zatykano korkami, dlatego dużą popularnością cieszyły się praktyczne tzw. „krachle” z porcelanowym korkiem w drucianym zamknięciu, umożliwiającym łatwe i wielokrotne zamykanie i otwieranie. I połowa XX w. Dar MAGDALENY JAŁOCHY i PAWŁA JURKIEWICZA.

 

HEŁM STRAŻACKI z okresu międzywojennego – dar GRZEGORZA ROMKA. Dziadek darczyńcy, STEFAN KAPUSTA (1923 - 2001), już jako 12-latek wstąpił do Ochotniczej Straży Pożarnej i otrzymał swój pierwszy mundur i hełm. Był z niego bardzo dumny i wkładał na wszystkie akcje. Potem przekazał hełm swemu synowi, który po śmierci ojca przekazał go do remizy, gdzie jednak przechowywano hełm w nienajlepszych warunkach, więc wnuk właściciela przekazał go szkolnemu muzeum, aby mogły go podziwiać dzieci szkolne (informacje wnuczki, ANNY OŻÓG). 

LATARKI NAFTOWE – popularne jeszcze w poł. XX w., wyrabiane masowo (najpopularniejszy model – „Jupiter 1”) w spółdzielni „Naprzód” w Nysie – jedna z nich to dar PAWŁA BOGUCKIEGO. Najciekawsza jest mała latarka niemiecka z przełomu XIX/XX w.   

 

BRZYTWA – jeszcze w poł. XX w. praktycznie jedyny sprzęt do golenia. Na wystawie brzytwa z ebonitowymi okładzinami rączki, używana przez dziadka ofiarodawcy. Dar MATEUSZA SUDRA. Obok: MYDELNICZKA z poł. XX w. Dar KAROLINY KORNECKIEJ.

 

WIERTŁO – na wystawie: proste, kowane z leszczynową rączką (dar MAGDALENY KANTOROWICZ) oraz świder z wymiennym ostrzem (ale bez niego).

 

SZPADA HONOROWA – nadawana za zasługi (niestety, kto ją dostał i za co, nie udało się ustalić). Poł. XX w. Dar BERNADETTY NAJDER.

 

 

MOŹDZIERZ – mosiężne narzędzie do tłuczenia na miałko twardych przypraw – prastary przyrząd, starszy nawet od ręcznych młynków do mielenia.

 

LAMPY NAFTOWE – jeszcze w poł. XX w. w powszechnym użyciu na wsi. Lampę naftową wynalazł I. Łukasiewicz w 1853 r. Upowszechniły się w l. 1860 – 65, zastępując wcześniejsze lampy olejne z I poł. XIX w. Składają się ze zbiornika na naftę, palnika z knotem, zakładanego na palnik szkiełka (kominka) i ewentualnie – klosza lub lusterka odblaskowego. Dar m.in. BARBARY KLIMCZYK.

 

TALERZ z porcelitu, sygnowany – do poł. XX w. rzadkość na wsi, gdzie długo jadano z mis glinianych. I poł. XX w. (?). Dar MARKA GÓRNISIEWICZA. Oraz WIDELEC posrebrzany (plater ?), sygnowany – również rzadki na wsi, gdzie dawniej obywano się (drewnianą) łyżką, dlatego być może pochodzi on z dworu Konopków?

 

ŻELAZKA – na wystawie są reprezentowane modele najstarsze – z litego żelaza (XIX w.), żelazka „na duszę” (przeł. XIX/XX w.), żelazka na węgiel  (I poł. XX w. - dawniej najpopularniejsze), pierwsze żelazka elektryczne z lat 50. i 60. XX w. oraz wczesne żelazko nowoczesne z termostatem z lat 70/80 XX w.  Dary m. in. DAWIDA SKAŁY, EDYTY KASPRZYK.

 

MŁYNKI ręczne – w XIX w. wyparły wcześniejsze moździerze i aż do połowy XX w. były w kuchni niezastąpione do mielenia przypraw czy kawy, wśród prezentowanych są drewniane i metalowe, proste i ozdobniejsze, z przełomu XIX/XX w. oraz o pół wieku młodsze (z poł. XX w. – produkowane w Cieszyńskiej Wytwórni Sprzętu Gospodarskiego). Najciekawszy jest młynek kuchenny przytwierdzany do blatu, produkcji niemieckiej lub austriackiej, z II poł. XIX w. (?). Dary MAŁGORZATY ADAMCZYK, KRZYSZTOFA KIEBUŁY, JUSTYNY LEŚNIAK, ARTURA GĄSIORA, BARTŁOMIEJA PILCHA.

 

KOSZYKI – jeszcze pół wieku temu na wsi wszechobecne i niezastąpione do przechowywania przeróżnych artykułów. Bywały duże i małe, z wikliny, z brzeziny, ze słomy, z łyka (młodej, elastycznej kory). Robiono je samemu lub kupowano na jarmarkach. Są wśród nich „słomianki” zwane też „opałkami” – formy na ciasto chlebowe. Dar m.in. BEATY PRZAŁY, ANNY MUSIAŁ.

 

FROTERKA ręczna – urządzenie dawniej praktycznie nie znane na wsi, więc może ten egzemplarz pochodzi z dworu Konopków? XIX w.

 

WAGI – bywały różne, do ważenia ciężkich płodów rolnych i niewielkich ilości produktów potrzebnych w kuchni, oparte na zasadzie dźwigni (szalkowe z odważnikami) i odkształcenia sprężyny (podwieszane, z kołową podziałką i obracającą się wskazówką – dawniej popularne m.in. na poczcie, znane już od XVII w.). Najpopularniejsze były znane od pocz. XIX w. wagi sklepowe (przyjęły się potem w domach) z talerzami ponad systemem dźwigni. Na wystawie: waga sprężynowa (XIX/XX w.) oraz nieduża waga szalkowa z mosiężnymi talerzami i takimiż odważnikami, obok – odważniki żelazne z uchami (I poł. XX w.).

 

LATARKA KARBIDOWA ręczna i LAMPA KARBIDOWA podwieszana – zaczęły się upowszechniać na przełomie XIX/XX w. Ich działanie opiera się na zasadzie wydzielania się płonącego jasnym płomieniem gazu-acetylenu z karbidu (węglik wapniowy, czysty – w postaci białych kryształów, techniczny jest szary) pod wpływem wody. Lampę stanowi dwuczęściowy zbiornik metalowy z wyprowadzoną na zewnątrz cienką metalową rurką. W dolnej części zbiornika znajdował się karbid, w górnej woda, która przez otwór w przegrodzie skapywała na karbid, powodując wydzielanie się acetylenu. Ilość skapującej na karbid wody można było regulować przysłaniając otwór specjalną iglicą. Acetylen gromadził się pod karbidem, skąd uchodził rurką do góry i spalał się u jej wylotu, oświetlając otoczenie. Dawniej stosowano te lampy do samochodów, rowerów, parowozów, na okrętach, w wagonach kolejowych i kopalniach, niekiedy też do oświetlania wnętrz mieszkalnych (w Polsce masowo podczas II wojny światowej). Ponieważ były kłopotliwe w użytkowaniu, a karbid wydzielał przykry zapach, rozstano się z nimi z chwilą pojawienia się oświetlenia elektrycznego.    

 

MAŚNICA (KIERZNIA) nieruchoma (z ruchomym urządzeniem do zmaślania wewnątrz) tłuczkowa – do wyrobu (przez ubijanie) masła ze śmietany w warunkach domowych, wyrób bednarski kupowany na jarmarku. Poł. XX w. Dar KRZYSZTOFA KIEBUŁY.

 

SITO – do przesiewania mąki, dawniej pospolite (gdy ziarna męłło się na żarnach), sporządzane z włosia końskiego, potem kupowane na jarmarkach. Do przesiewania krup powstałych podczas mielenia w żarnach, służyło rzeszoto, pospolicie wykonywane z łyka. Poł. XX w. Dar IZABELI GÓRNISIEWICZ.

 

WIDŁY – widły w kształcie sochy, z naturalnej rozwidlonej gałęzi, do siana lub snopków. Poł. XX w. Dar MONIKI FITRZYK. Obok: WIDŁY do rozgarniania nawozu (?).

 

KOPYTA – drewniane formy do wyrobu obuwia (jedna para podkuta). Obok: KOPYTKO do zelowania obcasów (dar p. HALINY MIREK), SZYDŁO szewskie oraz PRAWIDŁA do utrzymywania fasonu obuwia, a także PÓŁBUT damski na skórzanej podeszwie z l. 50/60 XX w.

 

CEPY dwudzielne – prymitywne narzędzia do młócenia zboża, składające się z dwóch kijów: dzierżaka (cepiska) i bijaka, połączonych tzw. wiązaniem kapicowym z ogniwem rzemiennym lub metalowym. I poł. XX w.

 

CHOMĄTO  – podstawowa część uprzęży końskiej, zakładana u nasady szyi zwierzęcia. Wynalezione w Chinach w V w., do Europy dotarło ok. 800 r. Na wystawie: prymitywne chomąto chłopskie własnej roboty z XIX/XX w. sporządzone z dwóch związanych ze sobą połówek, tzw. kleszczy, przedziurawionych pośrodku dla przyjęcia postronków, z owalną, wypchaną słomą (nie zachowaną) poduszką w kształcie grubej obroży, umieszczaną pod kleszczami, by nie uwierały konia (dar PAULINY WÓJTOWICZ). Obok: nowszy typ z poł. XX w., rymarskiej roboty, zakupiony na jarmarku (dar MARTY KŁYŚ).

 

BELKA – fragment zakończenia  (węgła) belki konstrukcyjnej z zamkiem i KOŁKIEM. Jeszcze pół wieku temu połowa wsi była drewniana, a ponieważ żelazo było drogie, potrafiono postawić dom bez użycia choćby jednego gwoździa. Dar KORNELII LEBIEDŹ.

 

PODKOWY – dawniej podkuwano u kowala zarówno konie, jak i woły. Końskie podkowy na lato były gładkie, zaś zimowe zaopatrywano w występy: zębiec na przedzie i ocele (hacele) na końcach. Podkowy końskie miały kształt litery Ω, zaś na bydło były okrągłe, ale i konie podkuwano czasem podobnymi podkowami. Podkowę „na szczęście” (koniecznie znalezioną!) przybijano nad drzwiami końcami do góry (aby zatrzymywała szczęście). Obok: OKUCIA na wóz, kowalskiej roboty, zdobione ornamentem geometrycznym wykonanym techniką stempelkową, z których najciekawszy jest „piesek” umieszczany na końcu dyszla. 

 

PRASA do sera. I poł. XX w.

 

PRASA do sera. I poł. XX w.

 

SZATKOWNICA do szatkowania kapusty. I poł. XX w.

 

NOSIDŁA do wody – bywały nieckowate i drążkowe, oba typy reprezentowane na wystawie. Dar m.in. JUSTYNY NENKO.

 

NARTY z lat 50/60 XX w. z zapięciem typu „kandahar”. Obok: przemyślny sprzęt sportowy własnej roboty – „łyżwo-sanki”.

 

MIARKA – kwaterka drewniana do odmierzania zboża, mąki i innych produktów sypkich. Dar JUSTYNY LEŚNIAK.

 

BRYTFANNA – żelazna, wewnątrz emaliowana, do pieczenia mięs w piekarniku. XIX/XX w.

 

PRYMUS – maszynka spirytusowa (szwedzka, marki „Optimus”), sprzęt dawniej na wsi niemal nie znany. I poł. XX w.

 

STRUGI (HEBLE) stolarskie – kiedyś nie każdy dysponował takim sprzętem, tylko wiejscy majstrowie. Dar m.in. KATARZYNY KUCIŃSKIEJ.  Obok: CYRKIEL ciesielski i WIERTŁA oraz narzędzie do zdzierania kory z drewna – OŚNIK.

 

CEDZAK – blaszany cedzak do mleka. Poł. XX w. Dar GRZEGORZA ROMKA.

 

PRALKA  elektryczna, wirnikowa – domowa maszyna do prania. Pierwszą wynalazł J. King w 1851 r.  Rozróżniano pralki bębnowe, znane od końca XIX w., i wirnikowe, prostsze, ale piorące wolniej, w których organem roboczym jest wirnik (stożek ze skrzydełkami), umieszczony na dnie nieruchomego naczynia, powodujący obracanie się bielizny w roztworze piorącym. Pierwszą pralkę automatyczną wynaleziono w USA w 1937 r., ale w Polsce zaczęto je produkować (fabryka „Polar” we Wrocławiu) dopiero w l. 70. XX w. i były luksusem. Dlatego niemal do końca XX w. najpopularniejszą pralką była poczciwa wirnikowa „FRANIA” z wyżymaczką, pokrywą i drewnianymi szczypcami do wyjmowania bielizny (produkowana w Kieleckich Zakładach Wyrobów Metalowych od pocz. l. 60. XX w.). Dar MONIKI FITRZYK.

 

CEDZAK drewniany – dar MICHAŁA PLEWY.

 

MIĘDLICA – urządzenie (z tzw. mieczem) do zmiękczania twardych przedmiotów, względnie międlenia lnu lub konopi, czyli tarcia, którego celem jest pokruszenie i oddzielenie twardych części łodyg od włókna. Przeł. XIX/XX w. Dar PAULINY WÓJTOWICZ.

 

 

 

 

PODKURZACZ – przyrząd pszczelarski do okadzania ula, z mieszkiem. Poł. XX w. (wyprodukowany w krakowskiej spółdzielni produkcyjnej „Pszczelarz”).   

 

SIERPY – najstarsze narzędzia żniwne, z gładkimi (nieząbkowanymi) ostrzami roboty kowalskiej i rękojeściami wykonanymi własnoręcznie (np. z leszczyny). Rozróżnia się sierpy do zboża (kształt ostrza zbliżony do krzywej logarytmicznej) i do trawy (ostrze półkoliste), zapewniające najkorzystniejszy rozkład siły ręki żeńca. I poł. XX w.  Ponad 200 lat temu w żęciu zbóż sierp zaczęła zastępować kosa, wcześniej używana jedynie do koszenia trawy, ponieważ przy ścinaniu zboża kosą występowały dość spore straty wysypującego się przy żęciu ziarna. Części żeleźca kosy to: szpic, ostrze, część płaska, grzbiet, wyrostek, za pomocą którego przymocowuje się kosę do drzewca, a także oddzielne części: klin i pierścień oraz kosisko z rękojeścią najczęściej w formie obłego haka zwanego kulką. Do klepania kos i gładkich sierpów używało się BABKI (drewnianego przyrządu z kowadełkiem, wbijanego w ziemię) i młotka, a do ostrzenia OSEŁKI w POCHWIE, niegdyś drewnianej lub rogowej, dziś metalowej. Formą pośrednią między sierpem a kosą był półkosek.  

 

SZUFLA – szufla do ziarna, mąki i innych sypkich produktów. I poł. XX w. Dar PAULINY WÓJTOWICZ.

 

MAKUTRA – naczynie do ucierania ciasta. Poł. XX w.

 

BRUS – kamienne urządzenie do ostrzenia noży i siekier. I poł. XX w.

 

SKOPEK – wiaderko drewniane o jednym uchu, klepkowe, z obręczami. I poł. XX w.

 

MASZYNY do szycia – w tym przenośna, kompletna, z pokrywą (dar WŁADYSŁAWA KAWECKIEGO) oraz niekompletna (bez podstawy), obie marki „Singer”. I. Singer w l. 50. XIX w. wynalazł uzębiony popychacz, który nieznacznie wysuwając się w górę, posuwał materiał po każdym „nakłuciu” igłą, odtąd właśnie datuje się popularność maszyn do szycia. W Polsce maszyny do szycia zaczęto produkować dopiero w 1948 r. (fabryka „Łucznik” w Radomiu). Przeł. XIX/XX w. Obok: NOŻYCE krawieckie z I poł. XX w. Dar IWONY SZCZUREK.

 

ZAPALARKA – maszynka do niecenia ognia, zastępująca zapałki. Przeł. XIX/XX w. Dar PATRYCJI SZYBOWSKIEJ.

 

 

TELEFON – wynalazł w 1876 r. Amerykanin Bell, udoskonalił go w następnym roku po wynalezieniu przez Edisona mikrofonu, w 1878 r. powstała pierwsza w świecie ręczna centrala telefoniczna w New Haven. W końcu XIX w. telefon był już znany w Europie. Na wystawie: aparat telefoniczny na korbkę (bez tarczy – do łączenia przez centralę na poczcie) marki „Elektrim – Telkom” z l. 70/80 XX w., gdy Mogilany nie miały jeszcze bezpośredniego połączenia międzymiastowego. Dar ANETY SURÓWKI.

 

APARAT FOTOGRAFICZNY –  wynaleziony w I poł. XIX w., udoskonalony w II poł. XIX w. Na wystawie: niemiecka lustrzanka  „Agfa-Karat” z I poł. XX w. w skórzanym pokrowcu. Dar PIOTRA NAJDRA.

 

LALKI w strojach krakowskich – w II poł. XX w. modne do zdobienia wnętrz, typowy produkt „Cepelii” (Centrali Przemysłu Ludowego i Artystycznego), firmy zajmującej się wówczas promocją tzw. „ludowizny”. Dar AGNIESZKI STRZEBOŃSKIEJ.

 

KUFER – na pocz. XX w. zastąpił malowaną skrzynię jako sprzęt schowkowy na odzież (był okuty, a więc solidniejszy), ale przede wszystkim służył do pakowania się do podróży zanim upowszechniły się walizki. Dar p. MARII POLAŃSKIEJ.

 

SIEKACZ („SIEKAC”) – przyrząd do rozdrabiania karmy dla inwentarza, np. gotowanych ziemniaków dla świń. I poł. XX w. Dar SZYMONA ROMKA. 

 

KOLEBKA – dziecięca kolebka z poł. XX w. Dar RAFAŁA NAJDRA.

 

RADEŁKO – przyrząd do wykonywania bruzd pod zasiew. Poł. XX w.

 

MAKATKA – płócienna, z białego lnu, z niebieskim haftem; napis: „Kto rano wstaje, temu Pan Bóg daje”. Dawniej takie makatki były powszechną ozdobą wiejskiej kuchni. Poł. XX w. Depozyt p. BARBARY LEBIEDŹ.

 

ŻARNA rotacyjne, czyli obrotowe – urządzenie do mielenia zboża, znane już kilkaset lat p.n.e. (wcześniej używano prymitywnych żaren nieckowatych, składających się z wgłębionego kamienia, w którym przy pomocy owalnego mniejszego kamienia ucierano ziarno). Składają się z dwóch kamieni, z których górny może być wprawiony w ruch obrotowy dookoła osi (wrzeciona) umieszczonej pośrodku narzędzia. Między oba kamienie dostaje się ziarno, sypane przez centralny otwór w kamieniu górnym.  Górny kamień wprawia się w ruch przy pomocy rękojeści, pierwotnie krótkiej, potem wydłużonej, górnym końcem umocowanej w gnieździe znajdującym się zwykle pośrodku przedziurawionej deski przymocowanej do ściany, albo do drewnianej ramy, dobitej lub stanowiącej górną część kadłuba, w którym osadzone są kamienie. Kadłub zwykle wykonywano z wydrążonego pniaka (tzw. kadłub ulowaty) lub zbijano z belek w rodzaj pudła na solidnych nogach, albo miał postać stołu o grubym blacie. Jeśli kamienie leżały bezpośrednio na sobie, ziarno można było mielić miałko tylko na mąkę. Aby otrzymać grubszy śrut, pomiędzy oba kamienie nakładano na oś (wrzeciono) mocną poprzeczkę drewnianą lub metalową zwaną paprzycą. Unosząc lub opuszczając wrzeciono za pomocą prostego mechanizmu, unoszono lub opuszczano tym samym wsparty na paprzycy górny kamień. Z boku kadłuba znajdował się otwór, którędy wysypywała się zmielona mąka. Na wystawie: żarna (pierwotny kadłub był ulowaty) zrekonstruowane na przeł. XX/XXI w. przez miejscowego majstra-„złotą rączkę”,  STEFANA KARSKIEGO (1906 – 2002). Dar p. MARII POLAŃSKIEJ, długoletniej nauczycielki w miejscowej szkole.

 

MAGNETOFON – dopiero w l. 70. XX w. upowszechniły się w Polsce magnetofony szpulowe, podstawa domowych prywatek. Na wystawie magnetofon ZK 140 „Unitra” z lat 70/80 XX w. Dar ANNY MUSIAŁ.

 

ŁAWA z oparciami  („ławka porecnio”) – ławka z oparciem tylnym w postaci ramy wypełnionej szczeblinami i poręczami bocznymi. Ławy z poręczami, znane od czasów renesansu, na polską wieś trafiły na pocz. XVIII w. Dawniej, przed epoką wyściełanych mebli fabrycznych, pospolity sprzęt wypoczynkowy. Ławy z oparciami stawiano zazwyczaj przy ścianie za stołem lub przysuwano oparciem do dłuższego boku łóżka (bo też zwykle miały jego długość), pierwotnie tłumacząc to chęcią zastawienia łóżka przed działaniem wrogich sił magicznych, a potem zacznie praktyczniej: „żeby dzieci pościeli nie brudziły” lub, by nie spadły w nocy z łóżka śpiąc z rodzicami.  Poł. XX w. Dar WŁADYSŁAWA KAWECKIEGO.

 

 

ORDERY – odznaczenia otrzymane przez WOJCIECHA NIEDBAŁĘ (1891 – 1964) za udział w kampanii wrześniowej na pocz. II wojny światowej, która zaczęła się, gdy 1.IX.1939r. Niemcy hitlerowskie napadły na Polskę. Nasz tytułowy Dziadek, podobnie jak wielu innych Polaków, dzielnie walczył w obronie ojczyzny. Depozyt p. ZDZISŁAWY GÓRNISIEWICZ.